عوامل فرسایش مینای دندان و پیشگیری و درمان آن

عوامل فرسایش مینای دندان و پیشگیری و درمان آن

فرسایش مینای دندان ، سپر محافظ دندان‌های ماست که در برابر اسیدها و عوامل مخرب از آنها مراقبت می‌کند. اما این سپر نفوذ ناپذیر نیست و می‌تواند در اثر عوامل مختلفی دچار فرسایش شود.

فرسایش مینای دندان، نه تنها ظاهر دندان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند منجر به درد، حساسیت و حتی از دست رفتن دندان‌ها شود.

در این مقاله، به بررسی عوامل فرسایش مینای دندان، راه‌های پیشگیری از آن و روش‌های درمان می‌پردازیم. با رعایت نکات ساده‌ای که در ادامه ذکر می‌شود، می‌توانید از لبخندی زیبا و دندان‌هایی سالم تا ابد لذت ببری.

 

عوامل فرسایش مینای دندان

1. اسیدها:

• غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی: مرکبات، نوشابه‌های گازدار، آبمیوه‌ها، سرکه و ترشیجات. این مواد اسیدهایی تولید می‌کنند که به مرور زمان مینای دندان را حل می‌کنند.
• ریفلاکس اسید معده: برگشت اسید معده به دهان می‌تواند مینای دندان را در معرض اسید قوی معده قرار دهد و به آن آسیب برساند.
• خشکی دهان: بزاق به طور طبیعی اسید دهان را خنثی می‌کند. کمبود بزاق به دلیل بیماری، داروها یا افزایش سن می‌تواند باعث فرسایش مینای دندان شود.

2. سایش:

• دندان قروچه: ساییدن دندان‌ها به هم در طول شب، که به عنوان دندان قروچه یا براکسیسم شناخته می‌شود، می‌تواند این سپر را به مرور زمان از بین ببرد و دندان‌های شما را در معرض آسیب‌های جدی قرار دهد.
• مسواک زدن نامناسب: مسواک زدن با فشار زیاد یا استفاده از مسواک زبر می‌تواند مینای دندان را ساییده و از بین ببرد.
• مصرف غذاهای سفت: جویدن غذاهای سفت مانند یخ، آجیل و سنجد می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند.

3. سایر عوامل:

• ژنتیک: برخی افراد به طور طبیعی مینای ضعیف‌تری دارند و بیشتر در معرض فرسایش دندان هستند.
• بیماری‌های خاص: برخی بیماری‌ها مانند پوکی استخوان و بیماری‌های گوارشی می‌توانند خطر فرسایش دندان را افزایش دهند.
• داروها: مصرف برخی داروها مانند آسپرین و آنتی‌هیستامین‌ها می‌تواند باعث خشکی دهان و فرسایش دندان شود.

علائم فرسایش مینای دندان:

• حساسیت دندان:دندان‌ها به سرما، گرما، شیرینی و ترشی حساس می‌شوند.
• تغییر رنگ دندان:دندان‌ها ممکن است زردتر یا شفاف‌تر به نظر برسند.
• شکستگی یا ترک خوردن دندان:مینای ضعیف‌تر
• سایش دندان:لبه‌های دندان‌ها صاف و براق می‌شوند.
• حفره‌های دندانی:مینای فرسوده شده بیشتر در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرد.

 

پیشگیری از فرسایش مینای دندان:

• محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی: بعد از مصرف آنها، دهان خود را با آب بشویید.
• درمان ریفلاکس اسید معده: با مشورت پزشک می‌توانید از داروها یا روش‌های درمانی مناسب برای کنترل ریفلاکس اسید معده استفاده کنید.
• افزایش ترشح بزاق: آدامس بدون قند بجوید یا از آب دهان مصنوعی استفاده کنید.
• مسواک زدن صحیح: دو بار در روز با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید دندان‌های خود را مسواک بزنید.
• استفاده از محافظ دهان: در صورت دندان قروچه، از محافظ دهان استفاده کنید.
• معاینات منظم دندانپزشکی: به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا مشکلات دندان‌هایتان به موقع تشخیص و درمان شوند.

درمان فرسایش مینای دندان

درمان فرسایش مینای دندان به شدت آسیب بستگی دارد. در مراحل اولیه، می توان با اقداماتی مانند:

• کاهش مصرف مواد اسیدی:نوشیدنی های گازدار، مرکبات، و غذاهای اسیدی را محدود کنید.
• استفاده از محصولات حاوی فلوراید:خمیر دندان، دهانشویه و ژل فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می کنند.
• جلوگیری از ساییدن دندان ها:از عواملی که باعث ساییدن دندان ها در شب می شوند، مانند استرس، اضطراب و آپنه خواب، دوری کنید.

در موارد شدیدتر، ممکن است به درمان های دندانپزشکی مانند:

• باندینگ:با استفاده از مواد همرنگ دندان، نواحی آسیب دیده ترمیم می شوند.
• ونیر:پوسته های نازکی از جنس سرامیک یا کامپوزیت روی دندان ها قرار می‌دهند.
• روکش:در موارد شدید، ممکن است نیاز به روکش دندان باشد.

 

آسیب مینای دندان در سطوح مختلف به شرح زیر است:

1. سطح اولیه:

• علائم:حساسیت دندان به سرما، گرما، شیرینی و ترشی.
• درمان:استفاده از خمیردندان های ضد حساسیت و فلوراید تراپی.

  2. سطح میانی:

• علائم:حساسیت شدیدتر دندان، تغییر رنگ دندان، ترک خوردن یا شکستگی لبه‌های دندان.
• درمان:پر کردن دندان، ونیر، روکش دندان.

  3. سطح شدید:

• علائم:درد شدید دندان، از دست رفتن ساختار دندان، عفونت دندان.
• درمان:عصب‌کشی، روکش دندان، ایمپلنت دندان.

کاربردهای مینای دندان:

• محافظت از دندان ها در برابر پوسیدگی:مینای دندان به دلیل محتوای بالای مواد معدنی، به اسیدها و باکتری های موجود در دهان مقاوم است و از دندان ها در برابر پوسیدگی محافظت می کند.
• حفظ استحکام دندان ها:مینای دندان به دندان ها استحکام می بخشد و آنها را قادر به تحمل نیروهای جویدن می کند.
• ایجاد ظاهر زیبا:مینای دندان به دندان ها رنگ سفید و براق می دهد و لبخندی زیبا را ایجاد می کند.

ویژگی های مینای دندان:

• سخت ترین لایه بدن:مینای دندان با سختی Mohs 5، سخت ترین لایه بدن انسان است.
• بدون سلول:مینای دندان از سلول های زنده تشکیل نشده است، به همین دلیل در برابر درد و پوسیدگی مقاوم است.
• مقاوم در برابر اسید: مینای دندان به دلیل محتوای بالای مواد معدنی، به اسیدها و باکتری های موجود در دهان مقاوم است.
• شفاف: مینای دندان شفاف است و رنگ عاج دندان را که در زیر آن قرار دارد، نشان می دهد.
• تعمیر ناپذیر: مینای دندان در صورت آسیب دیدگی، به طور طبیعی ترمیم نمی شود.

معاینه‌ی منظم دندان

معاینات منظم دندانپزشکی می تواند به شما کمک کند تا مینای دندان خود را سالم نگه دارید و از پوسیدگی دندان و سایر مشکلات دهان و دندان جلوگیری کنید.

بزرگسالان سالم باید هر 6 ماه تا 1 سال یکبار به دندانپزشک مراجعه کنند.

معاینه‌ی منظم باعث تشخیص زودهنگام مشکلات دهان و اغلب شانس درمان موفق را افزایش می دهد و اگر مشکلات دهان و دندان مزمن دارید، می تواند به شما کمک کند تا بیماری خود را کنترل کنید و از عوارض جلوگیری کنید.

آیا مینای دندان رشد می‌کند؟

مینای دندان، سخت‌ترین بافت بدن انسان، قادر به رشد مجدد نیست. این بافت از سلول‌های زنده تشکیل نشده و در صورت آسیب دیدگی، ترمیم خود به خودی آن غیرممکن است.

دلایل عدم رشد مجدد مینای دندان:

• فاقد سلول‌های زنده:مینای دندان از سلول‌های زنده تشکیل نشده، به همین دلیل قادر به ترمیم و بازسازی نیست.
• ساختار ماتریسی:ساختار مینای دندان ماتریسی است، به این معنی که مواد معدنی در یک شبکه پروتئینی قرار دارند. این ساختار، ترمیم آن را دشوار می‌کند.

در نهایت، بهترین روش درمان فرسایش مینای دندان، پیشگیری از آن است. با رعایت بهداشت دهان و دندان، رژیم غذایی سالم و مراجعه منظم به دندانپزشک می توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید.

مطالب بیشتر…

سوالات متداول:

۱. فرسایش مینای دندان چیست؟

• فرسایش مینای دندان به معنای کاهش لایه مینای دندان است که ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از جمله استفاده بیش از حد از ساییدن، برس زدن، مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی، وجود بیماری‌های دندانی و یا رژیم غذایی نامناسب باشد.

۲. چه عواملی می‌توانند باعث فرسایش مینای دندان شوند؟

• عواملی مانند ساییدن بیش از حد، استفاده از محصولات شیمیایی برای سفید کردن دندان، مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مانند نوشیدنی‌های گازدار و ترش، بیماری‌های دندانی مانند بریو، پارادنتیت و یا رژیم غذایی نامناسب از جمله عواملی هستند که می‌توانند فرسایش مینای دندان را افزایش دهند.

۳. آیا می‌توان فرسایش مینای دندان را پیشگیری کرد؟

• بله، با رعایت بهداشت دهانی مناسب شامل مسواک زدن دو بار در روز با یک مسواک نرم و استفاده از نخ دندانی، اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی، استفاده از محافظ دندانی در صورت ساییدن شبانه و مراجعه به دندانپزشک برای بررسی و درمان بیماری‌های دندانی می‌توانید از فرسایش مینای دندان جلوگیری کنید.

۴. چه علائمی می‌تواند به فرسایش مینای دندان اشاره داشته باشد؟

• علائمی مانند حساسیت دندانی به طعم و یا دمای غذاها و نوشیدنی‌ها، تغییرات در شکل و رنگ دندان، خوردن در لبه دندان‌ها، حساسیت لثه، و یا درد دندان می‌توانند به فرسایش مینای دندان اشاره داشته باشند.

۵. آیا فرسایش مینای دندان قابل درمان است؟

• بله، در برخی موارد فرسایش مینای دندان قابل درمان است، اما در صورتی که باعث شده باشد به ندرت موقعیتی درمانی نیاز باشد، ممکن است نیاز به اقدامات ترمیمی داشته باشد مانند پر کردن یا پوشاندن دندان‌ها با ترکیبات مختلف.